Op zoek naar een leuk hoogtepunt? Beklim de trappen van de schachtbok tot op 24m hoogte en krijg als beloning een uniek zicht op de site en haar omgeving.
De schachtbokken, deze iconen van een industrieel tijdperk, staan nu los van hun vroegere context. Tijdens de ontginning van de steenkoolmijn stonden ze ingebed in een industrieel complex van wel 56 gebouwen. Een netwerk van "passerellen" verbond de losvloeren met elkaar en met de kolenwasserij. Beide schachtbokken zijn beschermd onroerend erfgoed.
De zogenaamde Oude Schachtbok werd in 1921 opgetrokken en staat bekend als de 'puits de la reine', naar het historische bezoek van koningin Elisabeth in 1922. Zowel voor de mijnwerkers als voor het bestuur was deze uitzonderlijke koninklijke belangstelling van zeer groot belang; daarvan getuigen de benaming van de centrale laan door de Cité, de Koninginnelaan, en het standbeeld van koningin Elisabeth in het gelijknamige Koninginnepark.
De "nieuwe" schachtbok dateert oorspronkelijk van 1926. Het huidige gebouw is een reconstructie uit de late jaren '90: de restauratiekosten van de originele constructie waren te hoog en daarom werd gekozen voor nieuwbouw in plaats van herstelling. Beide schachtbokken zijn tot eind 1987 in gebruik gebleven. Ze zijn 45m hoog en het schachtwiel bevindt zich op 34,5 m hoogte. Je kan de trappen van de schachtbok beklimmen tot op 24m hoogte, om de nabije omgeving vanuit een andere hoek te bekijken.
De Eisdense schachtbokken zijn uitzonderlijk omdat ze uit gewapend beton zijn opgetrokken, in tegenstelling tot de andere mijnsites waar de schachtbokken van staal werden gemaakt. Het gebruik van beton liet een fijnere bouwstructuur toe en was niet alleen goedkoper, maar ook beter bestand tegen trillingen en tegen de wind. Het nadeel was dat deze constructies ook star zijn en niet aanpasbaar bij verzakkingen, zoals in de loop der jaren bleek.
(copyright foto rechts: D. Froyen)
(copyright: Peter Rutten)
(copyright: Yvette Wasiak)